افزایش ارزش شرکتها بر اساس افزایش سرعت گردش کسب و کار

در اینجا نسبت گردش دارایی ها را برای چهار شرکت در بخش‌های خرده‌فروشی و خدمات مخابراتی که دو صنعت با گردش دارایی های متفاوت هستند را برای سال مالی 2020 محاسبه کنیم.

 شرکت خرده فروشی وال مارت

شرکت خرده فروشی تارگت کورپوریشن

 AT&T شرکت مخابراتی و ارتباطاتی

شرکت ارتباطات وریزون

AT&T و شرکت وریزون دارای نسبت گردش دارایی کمتر از یک هستند که برای شرکت‌های بخش مخابرات معمولی است. از آنجایی که این شرکت ها دارای پایگاه های بزرگی هستند، انتظار می رود که به آرامی دارایی های خود را از طریق فروش واگذار کنند.

واضح است که مقایسه نسبت گردش دارایی برای شرکت وال مارت و شرکت AT&T منطقی نیست، زیرا آنها در صنایع بسیار متفاوتی فعالیت می کنند. اما مقایسه نسبت های گردش دارایی برای شرکت AT&T در مقایسه با شرکت Verizon ممکن است تخمین بهتری از اینکه کدام شرکت از دارایی ها به طور موثرتری در آن صنعت استفاده می کند ارائه دهد. از جدول بالا، می توان مشاهده کرد که شرکت Verizon دارایی‌های خود را با نرخی سریع‌تر از شرکت AT&T می‌گرداند.

همچنین می توان در جدول فوق مشاهده نمود که شرکت وال مارت به ازای هر دلار دارایی، 2.3 دلار فروش داشت، در حالی که شرکت تارگت 2 دلار درآمد داشت. گردش مالی تارگت می‌تواند نشان دهد که این شرکت خرده‌فروشی با فروش ضعیف یا نگهداری موجودی کالاهای منسوخ مواجه است.

علاوه بر این، گردش دارایی های کم آن ممکن است به این معنی باشد که شرکت روش‌های جمع‌آوری ضعیفی دارد، دوره وصول شرکت ممکن است خیلی طولانی باشد و منجر به دریافت حساب های دریافتنی بالاتر شود. شرکت تارگت همچنین نمی‌تواند از دارایی‌های خود به طور مؤثر استفاده کند، دارایی‌های ثابتی مانند تجهیزات ممکن است بیکار بمانند یا با تمام ظرفیت خود مورد استفاده قرار نگیرند.

در شرکتهای ایرانی هم این موضوع به وضوح قابل مشاهده است، در مثال زیر دو شرکت از دو صنعت مختلف با گردش دارایی های متفاوت را برای سال مالی 1401 بررسی می نماییم. (شرکت صنعتی و معدنی چادرملو و شرکت خدمات رایانه ای آسان پرداخت پرشین).

همان طور که در جدول فوق مشاهده می شود، شرکتی مانند شرکت صنعتی و معدنی چادرملو که برای تولید و ایجاد فروش از دارایی های زیادی استفاده می نمایید، در صنعتی فعالیت دارد که در آن میزان درآمدهای فروش به نسبت دارایی های مورد استفاده کمتر بوده و در نتیجه نسبت گردش دارایی ها در این نوع صنایع پایین می باشد که برای شرکت چادرملو به 0.8 رسیده است. اما همین عدد برای شرکتی مانند شرکت خدمات رایانه ای آسان پرداخت پرشین 4.3 بوده که نشان می دهد این نوع صنایع و شرکتها برای ایجاد فروش از دارایی های کمتری استفاده می کنند و در نتیجه دارای گردش دارایی های بالاتری نسبت به برخی صنایع دیگر هستند.

حال برای مقایسه نباید این دو شرکت را با هم مقایسه نمود، بلکه مقایسه شرکتهایی در همان صنعت با هم نتایج دقیق تری را ارائه می دهد، به عنوان مثال شرکت آسان پرداخت پرشین باید با شرکتهایی مانند شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و به پرداخت ملت مقایسه گردد، و از طرفی شرکت چادرملو نیز باید با شرکتهایی مانند شرکت صنعتی و معدنی گل گهر و یا فولاد صبانور باید مقایسه شود.

استفاده از نسبت گردش دارایی با تجزیه و تحلیل DuPont

نسبت گردش دارایی جزء کلیدی تجزیه و تحلیل DuPont است، سیستمی که شرکت DuPont در طول دهه 1920 شروع به استفاده از آن برای ارزیابی عملکرد در بخش‌های شرکتی کرد. اولین مرحله از تجزیه و تحلیل DuPont، بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) را به سه جزء تقسیم می کند که یکی از آنها گردش دارایی و دو جزء دیگر حاشیه سود و اهرم مالی است. مرحله اول تحلیل دوپونت را می توان به صورت زیر نشان داد:

گاهی اوقات، سرمایه گذاران و تحلیلگران، بیشتر به اندازه گیری سرعت تبدیل دارایی های ثابت یا دارایی های جاری شرکت به فروش علاقه مند هستند. در این موارد، تحلیلگر می تواند از نسبت های خاصی مانند نسبت گردش دارایی ثابت یا نسبت سرمایه در گردش برای محاسبه کارایی این طبقات دارایی استفاده کند. نسبت سرمایه در گردش نشان می دهد که یک شرکت تا چه اندازه از تامین مالی خود از سرمایه در گردش برای تولید و ایجاد فروش یا درآمد استفاده می کند.

تفاوت بین گردش دارایی و گردش دارایی ثابت

در حالی که نسبت گردش دارایی، میانگین کل دارایی ها را در مخرج در نظر می گیرد، نسبت گردش دارایی ثابت فقط به دارایی های ثابت نگاه می کند. نسبت گردش دارایی ثابت (FAT) به طور کلی توسط تحلیلگران برای اندازه گیری عملکرد عملیاتی استفاده می شود. این نسبت کارایی، فروش خالص (صورت درآمد) را با دارایی‌های ثابت (ترازنامه) مقایسه می‌کند و توانایی شرکت برای تولید خالص فروش از سرمایه‌گذاری‌های دارایی‌های ثابت خود، یعنی ماشین آلات و تجهیزات (PP&E) را اندازه‌گیری می‌کند.

مانده دارایی ثابت خالص استهلاک انباشته مصرف شده است. استهلاک عبارت است از تخصیص بهای تمام شده یک دارایی ثابت که هر سال در طول عمر مفید دارایی توزیع می شود – یا هزینه می شود. به طور معمول، نسبت گردش دارایی ثابت بالاتر نشان می دهد که یک شرکت به طور مؤثرتری از سرمایه گذاری خود در دارایی های ثابت برای ایجاد درآمد استفاده کرده است.

محدودیت های استفاده از نسبت گردش دارایی

در حالی که نسبت گردش دارایی باید برای مقایسه سهام شرکتهای مشابه استفاده شود، این معیار تمام جزئیاتی را که برای تجزیه و تحلیل سهام مفید باشد ارائه نمی دهد. ممکن است نسبت گردش دارایی های یک شرکت در هر سال به طور قابل ملاحظه ای با سال های قبل یا بعد از آن متفاوت باشد. سرمایه گذاران باید روند نسبت گردش دارایی ها را در طول زمان بررسی کنند تا تعیین کنند که آیا استفاده از دارایی ها در حال بهبود یافتن یا بدتر شدن است.

زمانی که یک شرکت با پیش بینی رشد بالاتر، دارایی های زیادی را خریداری می کند، نسبت گردش دارایی ممکن است به طور مصنوعی کاهش یابد. همچنین، بسیاری از عوامل دیگر (مانند فصلی بودن) می توانند بر نسبت گردش دارایی شرکت در دوره های کوتاه تر از یک سال تأثیر بگذارند.

عدد مناسب برای گردش دارایی ها چقدر است؟

نسبت گردش دارایی ها در بخش‌ها و صنایع مختلف متفاوت است، بنابراین فقط نسبت‌های شرکت‌هایی که در یک بخش هستند باید مقایسه شوند. برای مثال، شرکت‌های خرده‌فروشی یا صنایع خدماتی دارای دارایی‌های نسبتاً کوچکی هستند که با حجم فروش بالایی همراه است. این منجر به متوسط نسبت گردش دارایی بالا می شود. در همین حال، شرکت‌هایی در صنایع سنگین تمایل دارند دارایی‌های بزرگی داشته باشند که به معنای کاهش گردش دارایی ها است.

بنابراین نمی توان یک عدد واحد را برای تمام شرکتها به عنوان یک عدد مناسب معرفی و اعلام کرد، این عدد برای صنایع و بخش های مختلف می تواند متفاوت باشد.

چگونه یک شرکت می تواند نسبت گردش دارایی ها خود را بهبود بخشد؟

یک شرکت ممکن است سعی کند با انباشتن قفسه های خود با اقلام با قابلیت فروش بالا، پر کردن موجودی انبار فقط در صورت لزوم و افزایش ساعات کاری خود برای افزایش ترافیک و افزایش فروش، نسبت گردش دارایی پایین را افزایش دهد. برای مثال، مدیریت موجودی به‌موقع (JIT)، سیستمی است که به موجب آن یک شرکت ورودی‌ها را تا حد امکان نزدیک به زمانی که واقعاً مورد نیاز است، دریافت می‌کند. بنابراین، اگر یک کارخانه مونتاژ خودرو نیاز به نصب کیسه هوا داشته باشد، ذخیره ای از کیسه های هوا را در قفسه های خود نگه نمی دارد، بلکه آنها را با ورود آن خودروها به خط مونتاژ دریافت می کند.

آیا گردش دارایی ها توسط یک شرکت قابل دستکاری است؟

مانند بسیاری دیگر از ارقام حسابداری، مدیریت یک شرکت می تواند تلاش کند تا کارایی آن را روی کاغذ بهتر از آنچه هست نشان دهد. به عنوان مثال، فروش دارایی ها برای آماده شدن برای کاهش رشد، تأثیری بر افزایش مصنوعی نسبت فوق دارد. تغییر روش های استهلاک برای دارایی های ثابت می تواند اثر مشابهی داشته باشد زیرا ارزش حسابداری دارایی های شرکت را تغییر می دهد.

سخن پایانی اینکه نسبت گردش دارایی ها معیاری است که درآمدها را با دارایی ها مقایسه می کند. نسبت گردش دارایی بالا نشان دهنده شرکتی است که به طور مطلوب در ایجاد سطح بالایی از درآمد از میزان نسبتاً کم دارایی ها موفق عمل می کند. مانند سایر معیارهای یک کسب و کار، نسبت گردش دارایی زمانی مؤثرتر است که برای مقایسه شرکت های مختلف در یک صنعت استفاده شود.

بنابراین شرکتهای گوناگون می توانند با بهبود این نسبت در کسب و کار خود، سبب افزایش ارزش کسب و کار خود شوند.